Als je wordt ontslagen is het belangrijk te weten of het ontslag terecht of onterecht is. Een werkgever mag zijn werknemers niet zomaar ontslaan. Het arbeidsrecht bepaalt dat dat alleen in sommige gevallen mag en ook dan gelden er veel regels. Een (mogelijk) onterecht ontslag kun je aanvechten. In deze blog leg ik uit wanneer sprake is van een onterecht ontslag en in welke gevallen het raadzaam is dat aan te vechten.
Arbeidsovereenkomst bepaalde tijd of onbepaalde tijd
Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd staat het de werkgever vrij de arbeidsovereenkomst niet te verlengen. Een ontslag dat op die manier gegeven wordt, is dus vaak terecht.
Tenzij er geen arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd meer is. Dat is zo als de werknemer meer dan drie arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd heeft gekregen of langer dan drie jaar meerdere arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd heeft gekregen (tenzij er onderbrekingen waren die langer dan 6 maanden duurden). De arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd wordt dan automatisch omgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. In dat geval is het dus wél zinvol het ontslag aan te vechten.
Ontslag op staande voet aanvechten
Gedurende de looptijd van de arbeidsovereenkomst kun je als werknemer op staande voet ontslagen worden. Een ontslag op staande voet is alleen gegrond als daarvoor een geldige dringende reden is. Zonder geldige dringende reden is, is het ontslag op staande voet onterecht.
Een geldige dringende reden kan bijvoorbeeld diefstal, fraude of geweld zijn. Maar zelfs als daarvan sprake is, is dat nog niet altijd een geldige dringende reden. Dat is pas zo als de situatie voldoende ernstig is én de werkgever dat ook kan bewijzen.
Of sprake is van een geldige dringende reden is afhankelijk van de omstandigheden van het geval en de jurisprudentie op dat gebied. Dus als je twijfelt over of geldigheid van de dringende reden, bijvoorbeeld omdat wat de werkgever zegt niet helemaal klopt of omdat je twijfelt of die reden wel voldoende ernstig is, is het altijd goed daarover juridisch advies in te winnen. Een jurist zal je laten weten hoe je het ontslag kunt aanvechten en wat de kans van slagen daarvan is.
Andere vormen van ontslag: vaststellingsovereenkomst
Als geen sprake is van een ontslag op staande voet, is de hoofdregel dat je alleen ontslagen mag worden met instemming. Die instemming kan van jou als werknemer zelf zijn. Als jij geen instemming verleent, moet de werkgever naar de kantonrechter of het UWV om van hen instemming te verkrijgen.
De werkgever zal de gang naar het UWV of de kantonrechter willen voorkomen en daarom eerst proberen er met jou onderling uit te komen. Dat zal hij doen door je een vaststellingsovereenkomst aan te bieden. Ga daar nooit direct mee akkoord!
Ook als je niet bij de werkgever in dienst wilt blijven en dus een vaststellingsovereenkomst wilt ondertekenen, kun je er meestal veel meer uithalen door te onderhandelen. De werkgever wil voorkomen dat hij een ontslagaanvraag bij het UWV in moet dienen of een rechtszaak bij de kantonrechter moet starten. Dat kost hem immers tijd en geld. Bovendien kan het UWV of de kantonrechter ook bepalen dat het ontslag niet gegeven mag worden.
Het is namelijk maar op een beperkt aantal wettelijke gronden mogelijk een werknemer te ontslaan. Een van deze gronden is een verstoorde arbeidsverhouding. Die verstoorde arbeidsverhouding moet zodanig zijn dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. Uit jurisprudentie in het arbeidsrecht volgt dat daarvan niet snel sprake is.
Een werknemer mag in ieder geval niet ontslagen worden als sprake is van een opzegverbod, zoals ziekte. Je mag als werknemer niet ontslagen worden tijdens de eerste twee jaar ziekte of arbeidsongeschikt. Dat geldt ook tijdens en na de zwangerschap van een werkneemster. Andere opzegverboden zijn bijvoorbeeld discriminatie of indien sprake is van een overgang van de onderneming, zoals een fusie of overname.
Dat betekent dat jij als werknemer bij het sluiten van een vaststellingsovereenkomst meer onderhandelingsruimte hebt dan je denkt. Het is bijna daarom altijd in het voordeel van de werknemer om juridische advies in te winnen bij het ondertekenen van een vaststellingsovereenkomst bij ontslag.
Onterecht ontslag aanvechten
Als je ontslagen wordt en je hebt het gevoel dat dat onterecht is, is het belangrijk níet in te stemmen met het ontslag. Laat de werkgever weten dat je vindt dat het ontslag onterecht is en dat je je beschikbaar houdt voor werk.
Het is essentieel om het ontslag zo snel mogelijk aan te vechten. Na het ontslag moet je namelijk binnen twee maanden een rechtszaak starten, anders kun je er juridisch niets meer tegen doen. Schakel daarom zo snel mogelijk juridische hulp in bij ontslag.
Een jurist zal de werkgever een brief sturen met daarin jouw eisen. Als de werkgever daarvoor open staat, zal de jurist daarover vervolgens met hem onderhandelen. Als je niet in dienst wilt blijven, zullen de onderhandelingen gaan over de voorwaarden van de vaststellingsovereenkomst, zoals de hoogte van de ontslagvergoeding. Een jurist zal ervoor zorgen dat die voorwaarden voor jou als werknemer zo goed mogelijk zijn. Bovendien kost dat jou als werknemer vaak niets, de kosten van juridisch advies over een vaststellingsovereenkomst worden namelijk bijna altijd vergoed door de werkgever.
Dus ben je ontslagen en wil je dit misschien aanvechten? Of wil je wel weg bij de werkgever maar weet je niet of je recht hebt op betere voorwaarden? Aarzel dan vooral niet me een berichtje te sturen. Ik zal je snel en geheel vrijblijvend laten weten wat ik voor je kan doen.